देशभरातील वैद्यकीय शिक्षण घेण्याची इच्छा असणाऱ्या लाखो विद्यार्थ्यांसाठी एक महत्त्वाचा टप्पा सुरू झाला आहे. राष्ट्रीय वैद्यकीय आयोग (NMC) आणि वैद्यकीय सल्लागार समिती (MCC) यांच्या मार्गदर्शनाखाली २०२५-२६ या शैक्षणिक वर्षासाठी ‘एमबीबीएस’ अभ्यासक्रमाच्या प्रवेशप्रक्रियेचा श्रीगणेशा करण्यात आला आहे. यंदा ‘नीट 2025’ चा निकाल १४ जून रोजी जाहीर झाला होता आणि आता अखेर उमेदवारांना त्यांच्या आयुष्याच्या मोठ्या पायरीवर प्रवेश मिळवण्याची संधी सुरू झाली आहे.
महाराष्ट्रातील विद्यार्थ्यांसाठी ही प्रवेशप्रक्रिया विशेष महत्त्वाची ठरतेय कारण यंदा राज्यभरात ७९ वैद्यकीय महाविद्यालयांमध्ये एकूण ११,८४४ जागा उपलब्ध आहेत. यापैकी ४२ सरकारी आणि ३७ खासगी व ट्रस्टच्या महाविद्यालयांचा समावेश आहे. सरकारी महाविद्यालयांमध्ये ६,०२५ जागा आहेत, तर उर्वरित ५,८१९ जागा खासगी व ट्रस्ट संस्थांमध्ये उपलब्ध आहेत.
नीट (NEET) परीक्षेच्या आधारे होणारी ही प्रवेशप्रक्रिया दोन मुख्य कोट्यांमध्ये विभागली जाते – ऑल इंडिया कोटा (AIQ) आणि स्टेट कोटा. ऑल इंडिया कोट्यासाठी २१ जुलैपासून समुपदेशन प्रक्रिया सुरू झाली आहे, तर स्टेट कोट्याच्या समुपदेशनाची सुरुवात ३० जुलैपासून होणार आहे. यामध्ये उमेदवारांना त्यांच्या गुणवत्तेनुसार कॉलेज व अभ्यासक्रम निवडण्याची संधी मिळणार आहे.
देशपातळीवर पाहता, यंदा एकूण ७७५ वैद्यकीय महाविद्यालयांमध्ये १,१५,४०० MBBS जागा उपलब्ध आहेत. यामध्ये ४३२ सरकारी आणि ३४३ खासगी व ट्रस्टची महाविद्यालये आहेत. कर्नाटक राज्यात सर्वाधिक १२,१९४ जागा उपलब्ध असून, उत्तर प्रदेशात सर्वाधिक ८५ वैद्यकीय महाविद्यालये कार्यरत आहेत. तर नागालँड, मिझोरम आणि अरुणाचल प्रदेशात फक्त एकच वैद्यकीय महाविद्यालय असून, प्रत्येकी केवळ १०० जागा आहेत.
या प्रवेशप्रक्रियेत एकूण तीन फेऱ्या आणि एक ‘स्ट्रे व्हेकन्सी राऊंड’ घेण्यात येणार आहे. विद्यार्थ्यांना ६ ऑगस्ट २०२५ पर्यंत AIQ प्रवेश निश्चित करण्याची मुदत देण्यात आली आहे, तर १२ ऑगस्टपर्यंत राज्य कोट्यासाठी प्रवेश निश्चित करता येईल. त्यामुळे NEET मध्ये चांगले गुण मिळवलेले उमेदवार आता त्यांच्या स्वप्नातील महाविद्यालयात प्रवेश घेण्यासाठी सज्ज झाले आहेत.
उमेदवारांनी NEET नंतरचा पुढील टप्पा म्हणून MCC च्या अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन समुपदेशन प्रक्रियेची माहिती काळजीपूर्वक वाचावी. वेळेवर आणि अचूक माहिती भरल्यासच प्रवेश सुनिश्चित होईल. ही संधी जीवनातील दिशा ठरवणारी असते, त्यामुळे प्रत्येक टप्प्यावर जागरूक राहणं अत्यावश्यक आहे.
मुलींसाठी, ग्रामीण भागातील उमेदवारांसाठी, आणि आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांसाठीही विशेष आरक्षण आणि शिष्यवृत्ती योजना लागू आहेत. यामुळे त्यांनाही वैद्यकीय शिक्षण घेण्याची संधी उपलब्ध होते. राज्य सरकार व केंद्र सरकार यांचा हा संयुक्त उपक्रम खरंच प्रेरणादायी आहे.
‘एमबीबीएस’च्या प्रवेशाची ही प्रक्रिया केवळ करिअर नव्हे, तर समाजसेवेच्या दिशेने उचललेलं पहिलं पाऊल आहे. त्यामुळे इच्छुक विद्यार्थ्यांनी वेळ वाया न घालवता त्वरीत समुपदेशनासाठी नोंदणी करावी आणि भविष्यातील यशस्वी डॉक्टर होण्याच्या दिशेने वाटचाल करावी!
Comments are closed.