पुण्यातील शैक्षणिक नकाशावर महत्वाची घडामोड! नुकत्याच जाहीर झालेल्या क्यूएस वर्ल्ड युनिव्हर्सिटी रँकिंगमध्ये पुण्यातील सिंबायोसिस इंटरनॅशनल (डीम्ड) युनिव्हर्सिटीने (Symbiosis International University) अव्वल स्थान पटकावले आहे, तर सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाची (Savitribai Phule Pune University) क्रमवारी घसरली आहे. मागील वर्षी १७३ व्या क्रमांकावर असलेले पुणे विद्यापीठ यंदा २०७ व्या स्थानी पोहचले आहे. याउलट, सिंबायोसिसने २०० वे स्थान मिळवले असून, एनआयआरएफ रँकिंगमध्येही त्याची प्रगती दिसून आली होती.
सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाने गेल्या काही वर्षांपासून गुणवत्तेच्या जोरावर आपली ओळख राखली होती, परंतु अलीकडच्या काळात एनआयआरएफ तसेच क्यूएस वर्ल्ड रँकिंगमध्ये घसरण झाली आहे. विद्यापीठाची २०२४ च्या रँकिंगमध्ये २१० वा क्रमांक होता, २०२५ मध्ये सुधारणा झाली आणि १७३ व्या क्रमांकावर पोहचले होते, मात्र यंदा पुन्हा ३४ क्रमांकांनी घसरून २०७ व्या स्थानी आले आहे.
सिंबायोसिसने एकूण ५२.२ गुण मिळवले, ज्यात पीएचडी पॅरामीटरसाठी ५७.३, फॅकल्टी-स्टुडंट रेशो पॅरामीटरमध्ये ४७.६ गुण आहेत. शैक्षणिक प्रतिष्ठेत ३६.३, फॅकल्टी प्रति पेपर्समध्ये १२.२ आणि पेपर पॅरामीटर्समध्ये ८.९ गुण मिळाले. ८९ टक्के देशांतर्गत विद्यार्थी व ११ टक्के आंतरराष्ट्रीय विद्यार्थी असलेले सिंबायोसिस इतर शहर-आधारित विद्यापीठांपेक्षा प्रगल्भ ठरले.
पुण्यातील इतर विद्यापीठांमध्ये डॉ. डी. वाय. पाटील विद्यापीठ, पिंपरी, पुणे (डीपीयू) ५६९ व्या क्रमांकावर असून भारती विद्यापीठ ८५१-९०० श्रेणीत आहे. त्यामुळे खासगी आणि अभिमत विद्यापीठे रँकिंग सुधारण्यासाठी अधिक लक्ष देत असल्याचे दिसून येते.
पुणे विद्यापीठाच्या एनआयआरएफ रँकिंगची ओव्हरऑल व युनिव्हर्सिटी रँकिंगची स्थिती:
सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठाची एनआयआरएफ रँकिंगमधील ओव्हरऑल आणि युनिव्हर्सिटी क्रमवारीची स्थिती पाहता, वर्ष २०१७ मध्ये ओव्हरऑल रँक १८ आणि युनिव्हर्सिटी रँक १० होती. २०१८ मध्ये ओव्हरऑल १६ आणि युनिव्हर्सिटी ९ वर पोहचले, तर २०१९ मध्ये ओव्हरऑल १७ आणि युनिव्हर्सिटी १० वर राहिले. २०२० मध्ये ओव्हरऑल रँक १९ आणि युनिव्हर्सिटी ९ असून, २०२१ मध्ये ओव्हरऑल २० आणि युनिव्हर्सिटी ११ झाली. २०२२ मध्ये क्रमवारीत थोडी घसरण दिसून आली; ओव्हरऑल २५ आणि युनिव्हर्सिटी १२ राहिली. २०२३ मध्ये ओव्हरऑल रँक ३५ आणि युनिव्हर्सिटी १९ झाली, तर २०२४ मध्ये ही क्रमवारी ओव्हरऑल ३७ आणि युनिव्हर्सिटी २३ वर पोहचली. आणि २०२५ मध्ये मोठी घसरण झाल्याने ओव्हरऑल ९१ आणि युनिव्हर्सिटी रँक ५६ झाली आहे.
या घसरणीमुळे पुणे विद्यापीठाला आपली गुणवत्ता टिकवण्यासाठी नव्या उपाययोजना कराव्या लागणार आहेत, तर सिंबायोसिस आणि डी. वाय. पाटील विद्यापीठ रँकिंगमध्ये आव्हान देत आहेत.
Comments are closed.