शैक्षणिक वर्ष २०२५-२६ पासून महाराष्ट्रातील सर्व मान्यताप्राप्त उच्च माध्यमिक शाळा आणि कनिष्ठ महाविद्यालयांमध्ये अकरावीची प्रवेश प्रक्रिया पूर्णपणे डिजिटल करण्यात आली आहे. राज्य सरकारने २५ फेब्रुवारी २०२५ रोजी अधिकृत शासन निर्णय जारी करून या प्रवेश प्रक्रियेच्या स्पष्ट आणि सुसंगत नियमावलीची घोषणा केली आहे. या निर्णयामुळे अकरावी प्रवेशासाठी कागदपत्रांची पायपीट संपुष्टात येणार असून, संपूर्ण प्रक्रिया पारदर्शक, गुणवत्ताधिष्ठित आणि एकसंध असेल, अशी अपेक्षा व्यक्त करण्यात येत आहे.
प्रवेशासाठी ऑनलाइन पोर्टलचा वापर अनिवार्य!
राज्यातील सर्व उच्च माध्यमिक विद्यालये आणि कनिष्ठ महाविद्यालये आता केवळ राज्य शासनाने निश्चित केलेल्या अधिकृत ऑनलाइन पोर्टलवरच प्रवेश प्रक्रिया राबवतील. यामध्ये विद्यार्थ्यांना त्यांच्या दहावीच्या गुणांच्या आधारे महाविद्यालय निवडण्याची मुभा असेल. प्रवेश प्रक्रियेत चार फेऱ्या आयोजित केल्या जाणार असून, प्रत्येक फेरीनंतर रिक्त राहिलेल्या जागांची यादी ऑनलाइन जाहीर केली जाईल. विद्यार्थ्यांना त्यांच्या आवडीनुसार महाविद्यालय निवडण्याचा आणि प्राधान्यक्रम निश्चित करण्याचा संपूर्ण अधिकार असेल.
‘ओपन फॉर ऑल’ विशेष फेरीची संधी!
चार प्रवेश फेऱ्यांनंतरही काही जागा रिक्त राहिल्यास ‘ओपन फॉर ऑल’ नावाची विशेष फेरी जाहीर केली जाईल. या फेरीत कोणत्याही विद्यार्थ्याला प्रवेशाची संधी मिळेल. विशेष म्हणजे, या फेरीत प्रथम येणाऱ्यास प्राधान्य दिले जाणार असल्यामुळे विद्यार्थी आणि पालकांनी तत्परतेने अर्ज करणे आवश्यक आहे. या प्रणालीमुळे महाविद्यालयांतील रिक्त जागांचा प्रश्न सुटेल आणि प्रवेश प्रक्रियेत गती येईल.
व्यवस्थापन, अल्पसंख्याक आणि इनहाऊस कोट्यांसाठी ‘शून्य फेरी’!
प्रवेश प्रक्रियेच्या आधीच व्यवस्थापन, अल्पसंख्याक आणि इनहाऊस कोट्यांसाठी स्वतंत्र ‘शून्य फेरी’ आयोजित केली जाईल. यामध्ये या कोट्यांमधील विद्यार्थ्यांचे प्रवेश आधीच निश्चित केले जातील. मात्र, या सर्व प्रवेशांची नोंद अधिकृत ऑनलाइन पोर्टलवर करणे बंधनकारक असेल. ही माहिती संबंधित शाळांनी तपासून प्रमाणित करणेही आवश्यक आहे.
गैरप्रकारांना आळा आणि पारदर्शकता सुनिश्चित!
या नवीन डिजिटल प्रणालीमुळे अकरावीच्या प्रवेश प्रक्रियेत होणारे गैरप्रकार रोखले जातील. शिक्षण विभागाने प्रत्येक टप्प्यावर प्रक्रिया पारदर्शक राहावी यासाठी विशेष समन्वयक नेमले असून, सर्व कामकाजावर देखरेख ठेवली जाणार आहे. त्यामुळे पालक आणि विद्यार्थ्यांना अधिक विश्वासार्ह आणि पारदर्शक सेवा उपलब्ध होईल.
प्रवेशासाठी आवश्यक कागदपत्रे आणि प्रक्रिया!
विद्यार्थ्यांना ऑनलाइन अर्ज करताना त्यांचे वैयक्तिक माहितीपत्रक, दहावीचे गुणपत्रक आणि प्राधान्यक्रमानुसार निवडलेली महाविद्यालयांची यादी भरावी लागेल. शाळांनीही संबंधित माहिती पडताळून पोर्टलवर प्रमाणित करणे आवश्यक आहे. प्रवेश प्रक्रिया पूर्ण झाल्यावर महाविद्यालयांनी अंतिम प्रवेश यादी ऑनलाइन प्रसिद्ध करणे बंधनकारक आहे. ऑफलाइन पद्धतीने केलेली कोणतीही प्रवेश प्रक्रिया वैध मानली जाणार नाही.
डिजिटल प्रवेशाच्या माध्यमातून विद्यार्थ्यांचे स्वप्न साकार!
या नवीन पद्धतीमुळे विद्यार्थ्यांना घरबसल्या सहज अर्ज करता येणार आहे. ऑनलाईन प्रणालीमुळे वेळ वाचेल आणि प्रवेश प्रक्रियेत गोंधळ कमी होईल. राज्य सरकारच्या या महत्त्वपूर्ण निर्णयामुळे शिक्षण क्षेत्रात एक नवा आदर्श निर्माण होईल, अशी अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे.
